Co-creatie voor de gebiedsplannen van Amsterdam Zuidoost

De uitdaging

“Hoe kunnen we de burger niet alleen een stem geven, maar daadwerkelijk een stempel laten drukken op de plannen voor de komende jaren?” Amsterdam Zuidoost zocht al langer naar nieuwe manieren van burgerparticipatie. Maar hoe geef je zo’n proces daadwerkelijk vorm? Het doel: Samen met bewoners, ondernemers en ambtenaren concrete activiteiten ontwikkelen voor de gebiedsplannen van Amsterdam Zuidoost.

Onze oplossing

Zeewaardig faciliteerde in samenwerking met Being a Designer een co-creatietraject, waarin ambtenaren samen met bewoners, ondernemers en lokale partners op zoek gingen naar prioriteiten en concrete oplossingen voor verschillende gebieden in Amsterdam Zuidoost. Dat deden wij via Service Design, een creatieve methode uit de ontwerpwereld om samen met belanghebbenden complexe vragen aan te pakken.

Wij willen de verschillende perspectieven van bewoners, ondernemers en ambtenaren benutten voor het ontwikkelen van nieuwe oplossingen.

Onze aanpak

Tijdens een grootse kick-off met meer dan 200 aanwezigen, werd het aanstaande traject van burgerparticipatie inzichtelijk gemaakt. Hoe komen we tot nieuwe concrete oplossingen en welke stappen zijn daarvoor nodig? In een participatietraject gaan wij de straat op, organiseren we een co-creatieweek en worden oplossingen gepresenteerd tijdens een feestelijke eindexpositie.

De straat op

Wat leeft er nou echt onder bewoners? Om prioriteiten te formuleren voor de gebiedsplannen zijn meer dan 60 ambtenaren de straat op gegaan om gesprekken te voeren. Er kwamen nieuwe inzichten naar boven door naar buiten te gaan, te luisteren naar bewoners, en bovenal door nieuwsgierig te zijn. Van tevoren werden alle ambtenaren gebriefd met tips en tijdens de gesprekken maakten zij gebruik van speciaal ontwikkelde interviewformats. De aansluitende analyse heeft uiteindelijk geleid tot duidelijke prioriteiten en (nieuwe) doelstellingen voor de gebiedsplannen.

Bewoners kennen de buurt toch het beste – Gebiedscoördinator

Co-creatie

Om voor alle doelstellingen concrete oplossingen en activiteiten te ontwikkelen, werden er zeventien co-creatie sessies georganiseerd. In elke sessie werden er in teams nieuwe ideeën bedacht voor de verschillende doelstellingen. Elk team bestond uit zowel bewoners, ondernemers als ambtenaren en werd begeleid door een ervaren ontwerper. Deze ontwerper nam de groep constructief mee door alle stappen van het ontwerpproces. Met onder andere een energieke brainstormsessie werd toegewerkt naar concrete zinvolle oplossingen. Elke oplossing werd met de hulp van een tekenaar gevisualiseerd, om de ideeën te kunnen presenteren aan de andere aanwezige teams.

De ontwerper heeft het beste uit ons gehaald. Telkens ingegrepen op precies het juiste moment. – Ambtenaar

Eindexpositie

Tijdens de eindexpositie werden alle zeventien nieuwe oplossingen feestelijk gepresenteerd. Een breed publiek werd uitgenodigd op de tentoonstellingslocatie. Na de opening van de expositie deelden gebiedscoördinatoren de meest interessante inzichten en vervolgstappen met het aanwezige publiek. Tijdens de afsluitende borrel konden bewoners resultaten bekijken en hun reacties delen.

We werkten stap voor stap naar concrete zinvolle oplossingen. – Opdrachtgever

De resultaten

• Duidelijke prioriteiten voor de gebiedsagenda 2019-2022, bepaald vanuit de straatinterviews en wandelingen door de verschillende buurten.
• 17 nieuwe concrete oplossingen, waarvan er al 10 zijn opgenomen in de verschillende gebiedsplannen voor 2019.
• Groot bereik van het proces: 80 professionals van en rond de gemeente hebben ruim 400 mensen op straat gesproken.
• Sterkere verbindingen: heel veel uitgewisselde kaartjes tussen partners, ondernemers en bewoners, ook voor eventuele implementatie.
• Eigenaarschap en enthousiasme: veel deelnemende ambtenaren en bewoners pakken het vervolg samen op.
• Ambtenaren kunnen door nieuwe tools en een onderzoekende houding waarden en behoeften bespreekbaar maken in gesprekken met bewoners.

In 4,5 uur hebben we superveel ideeën gekregen die zijn samengekomen in bijzondere concepten – Facilitator

Betrokkenen

Samen met Being a Designer begeleidde Zeewaardig het participatietraject van de Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Zuidoost. Tijdens het project luisterden ambtenaren naar vele bewoners, ondernemers en lokale partners van het stadsdeel.