← Terug naar actueel

Het MBO als oefenplek voor samenleven: een co-creatietraject met studenten en docenten

23 april 2020 • • 0 min. leestijd

Waar beter te oefenen met samenleven dan op school? Je ontwikkelt je, je krijgt een idee over je doelen in de toekomst en je rol in de samenleving. Je leert mensen kennen met meningen, achtergronden en ideeën die anders kunnen zijn dan die van jou. En je leert daarmee om te gaan. Een mbo-klas is eigenlijk een soort mini samenleving. Het doel van het project Code MBO is om de klas en de school een veilige oefenplek voor samenleven te laten zijn. Samen met een kernteam van mbo-studenten, -docenten en andere onderwijsexperts gaan we gespreksstarters ontwerpen waarmee verschillende aspecten van samenleven aan bod komen op een manier die past bij de mbo-student en -docent.

De uitdaging

Mogen meedenken, invloed hebben en verantwoordelijkheid voelen dragen allemaal bij aan samenleven. Daarom heeft Critical Mass, initiatiefnemer van dit project, Zeewaardig gevraagd op welke manier de doelgroep kan worden betrokken bij het ontwikkelen van gespreksstarters of installaties (denk aan een spel, toneelstuk, (VR-)ervaring etc.).

Onze aanpak

Samen met Critical Mass ontwikkelen we het project Code MBO dat parallel bij zowel ROC Amsterdam en mboRijnland wordt uitgevoerd. Ieder mbo heeft een kernteam bestaande uit mbo-studenten, -docenten en andere onderwijsexperts. Daarnaast worden andere studenten en docenten uitgenodigd tijdens bijvoorbeeld het onderzoek of de co-creatie sessies.

Themaverkenning

Om, als Zeewaardig en Critical Mass, zelf te leren waar we het eigenlijk over hebben als we spreken over ‘samenleven in het mbo’ doen we een themaverkenning. Aan de hand van collages gaan we met studenten in gesprek. Op deze manier verkennen we, voordat we van start gaan met het onderzoek, de context, belevingswereld en hoe thema’s zoals ‘talentontwikkeling’, ‘diversiteit’ en ‘multiperspectiviteit’ een rol spelen in het leven van de student.

Leuk op deze manier bij te dragen aan beter onderwijs voor medestudenten – Student

We konden onze eigen ervaring en mening hier meer over kwijt – Student

Onderzoeksfase

Vervolgens begint de onderzoeksfase. Bij elk mbo vinden 20 interviews plaats met zowel studenten en docenten. We gaan verder in op wat samenleven betekent: ‘hoe ga je om met een meningsverschil?’ en ‘wat is eigenlijk je rol in de klas of in de samenleving?’. Daarnaast vindt er een generatieve sessie plaats: studenten en docenten bouwen met LEGO een ideale samenleving en delen met elkaar waarom je daar graag zou willen leven. Alle observaties worden tijdens een analyse-sessie omgezet tot een set inzichtkaarten. Om die set te valideren, worden de inzichten nog eens met de studenten en docenten besproken.

Fijn om alles uit de interviews en de LEGO sessie bij elkaar te zien komen – Docent na het bespreken van de inzichten uit het onderzoek

Ik krijg energie van wat jullie aan het doen zijn. Zin om te zien hoe het verder gaat en waar het toe leidt – Docent na het bespreken van de inzichten uit het onderzoek

Co-creatiefase

Met de inzichten uit het onderzoek als startpunt gaan we aan de slag met het ontwerpen van de gespreksstarters. Studenten en docenten gaan samen met makers aan de slag. Makers, creatieve mensen die ideeën concreet kunnen maken, worden betrokken zodat de vorm en werking van de concepten naar een hoger level worden getild.

Testfase

In de testfase onderzoeken we of de ontwerpen goed aansluiten bij de context van de mbo-school. Om oplossingen te ontwikkelen die op meerdere mbo’s gebruikt kunnen worden, valideren we de ontwerpen ook met mbo-experts van andere mbo’s.

Ontwikkel- en implementatiefase

De resultaten uit de testfase wordt gebruikt om de oplossingen aan te scherpen en de gespreksstarters te ontwikkelen tot lesmateriaal dat in heel het land gebruikt kan worden.

Het resultaat

Het resultaat van de onderzoeksfase bestaat uit een set inzichtkaarten over de belevingswereld van de mbo-studenten en -docenten omtrent samenleven. Daarnaast ontwikkelen we gespreksstarters die landelijk als lesmateriaal ingezet kunnen worden in de lessen ‘burgerschap’.

Momenteel zijn we nog niet in de co-creatiefase aangekomen. Onze ervaringen en de exacte resultaten over die fases volgen.

Het vervolg

Voor het vak ‘Building Serious Games’ aan de Technische Universiteit Delft, hebben studenten een seriouse game-prototype gemaakt, genaamd Diermocratie.Bekijk de game hier Het prototype wordt in het project Code MBO gebruikt om het dialoog over verschillende perspectieven en maatschappelijke thema’s in de klas aan te gaan.

Betrokkenen