← Terug naar actueel

In 6 Design Sprints naar nieuw cultuuronderwijs

10 april 2018 • 0 min. leestijd

Met de vraag “Hoe kunnen leerlingen bouwen aan de Flevolandse cultuur?” zijn maandag docenten en schoolleiders van zeven VMBO-scholen in Flevoland gestart met de eerste sprint voor ontwikkelen van nieuw cultuuronderwijs. In een reeks van zes bijeenkomsten ‘sprints’ doorlopen de deelnemers een compleet Design Thinking proces van het doen van onderzoek naar de leerling, ideegeneratie tot het testen van een concept van een cultuurles of -activiteit op school.

De sprints zijn onderdeel van een driejarig project waarin elke school samen met partners uit hun culturele omgeving een eigen leerlijn voor kunst & cultuur ontwikkelt. Deze eerste zes sprints vormen de pilotfase van het project. Wij krijgen de ruimte om samen met de scholen de opbouw van de sprints en werkvormen te testen en verbeteren. De scholen komen in de pilot tot een concept van de leerlijn voor de specifieke situatie van hun eigen school. In hun eigen klas testen de deelnemers al een aantal bouwstenen (lessen en activiteiten) van de leerlijn.

Co-creatie voor VMBO onderwijs met docenten

Co-design: met docenten en scholier

(Kunstvak)docenten zijn dag in dag uit bezig met de leerlingen en hun leerproces. Zij staan op de vloer dichtbij de doelgroep, kennen de (on)mogelijkheden van hun school en begrijpen hun vak. Wat zou er gebeuren als we hen in staat stellen om hun eigen onderwijs vorm te geven? Met die vraag zijn we samen met onze opdrachtgever FleCk het Expertisecentrum Cultuureducatie Flevoland aan de slag gegaan om een programma te ontwerpen waarin VMBO scholen hun eigen leerlijn ontwerpen. De basis voor het programma is:

het service design ontwerpproces

We wilden een intensief programma, waarin voldoende structuur wordt geboden voor de deelnemers om de verschillende ontwerpstappen te kunnen zetten en de creativiteit voldoende werd gestimuleerd. Tegelijkertijd moesten we rekening houden met de werkdruk, lesuitval én de mogelijkheid om de school en de culturele sector te betrekken bij het proces.lees meer over het traject op fleckVMBO.nl We zijn daarom uitgekomen op een programma van zes sprints van zes tot acht uur met tussenpozen van ongeveer één maand. De andere betrokkenen (schoolleiding, leerlingen, culturele sector) worden in de verschillende sprints betrokken bij het ontwerpproces.

De eerste sprint: scope, visie en veldonderzoek

Een ontwerpproces begint met het opstellen van de ontwerpvraag: voor welk probleem of welke behoefte en voor wie gaan we een oplossing ontwerpen? En welke visie en randvoorwaarden zijn richtinggevend en kaderstellend? In de eerste sprint hebben de deelnemende scholen (docent en schoolleider) een antwoord op die vraag geformuleerd. Maar de stap waar het ontwerpen echt interessant wordt ligt in het onderzoek om je doelgroep beter te begrijpen en om inspiratie te krijgen voor vernieuwende en passende oplossingen. En dat onderzoek doen de docenten zelf met hun eigen leerlingen in de kunst- en cultuurles. Ze hebben daarvoor een instructie gekregen en materialen gemaakt om zelf veldonderzoek te doen naar de belevingswereld van hun VMBO-leerling.

Onderzoek met leerlingen naar de beleving van cultuur

In de volgende sprint gaan de deelnemers de onderzoeksresultaten analyseren om tot inzichten en inspiratie te komen voor de volgende stap van het ontwerpproces: ideegeneratie. Zes uur lang creativiteit en brainstormen op vol vermogen om tot tientallen ideeën te komen voor de bouwstenen van hun VMBO-cultuurleerlijn.

Deze eerste sprint was in ieder geval een succes. Wat is het mooi om met enthousiaste creatieve professionals te werken met een intrinsieke motivatie om het onderwijs voor hun leerlingen naar een hoger plan te tillen. En fijn werken met opdrachtgevers (FleCk en de Provincie Flevoland) die de ruimte geven om met co-design en design thinking in het onderwijs aan de slag te mogen. We hebben nog vijf sprints te gaan en hebben nu al zin om deze ‘Onderwijs Design Sprints’ voor nog meer scholen en vakken beschikbaar te maken.