participatie, dobbelspel, burgerbegroting,
← Terug naar actueel

Wat service design kan doen voor een buurtbudget

8 February 2022 0 min. leestijd

Dromen vangen in Oud Woensel

De Eindhovense wijk Oud Woensel heeft van de gemeente een bedrag van € 50.000,– als inwonersbegroting gekregen. Dit hebben we omgedoopt tot Buurtbudget. Met dat geld mogen de wijkbewoners zelf weten wat ze doen; van een buurt-bbq en geveltuintjes tot extra prullenbakken of bankjes op straat. Maar zo’n beslissing is niet zomaar gemaakt. Iedere bewoner moet namelijk de kans krijgen om een bijdrage te leveren en mee te beslissen over het budget. Hoe regel je zoiets? De gemeente Eindhoven vroeg aan Zeewaardig om het beslissingsproces te begeleiden op een creatieve, aansprekende en passende manier.

Wat zou jij doen?

Op de man af vragen wat iemand met € 50.000,– zou willen doen, werkt niet. Zonder context of overzicht is het lastig om een weloverwogen beslissing te maken, vooral als het om zoveel geld gaat. Daarom is het belangrijk om het project eerst te introduceren bij het publiek: de buurtbewoners van Oud Woensel.

 

Fase 1: Agenderen – het begint met mooie dromen

We starten met het agenderen van het buurtbudget. Dat doen we door met bewoners in gesprek te gaan over wat hun wensen, ideeën of dromen zijn. Niet met standaard interviews, maar met interventies die de aandacht trekken. Zo dagen we bewoners uit hun beeld te delen met foto’s via Whatsapp en vragen we hen om hun eerste input met een dobbelspel op straat. Met een huis-aan-huisflyer vangen we de dromen van bewoners.

Pas als we goed inzicht hebben in de wensen van de buurtbewoners, gaan we over op de volgende stap: delibereren.

Lees meer over de projectfase ‘Agenderen’

Fase 2: Delibereren – Keuzestress voorkomen

De inzichten die we hebben opgedaan, delen we met het publiek. Hiervoor gaan we op zoek naar patronen in de input van alle bewoners. Daarin maken we een verschil met soortgelijke buurtbudget-projecten, die vaak projectgericht zijn en groepsvorming uitlokken. Juist dat willen we voorkomen; de hele buurt doet mee. Vervolgens starten we met de eerste deliberatieronde: voor welke thema’s wil jij als bewoner het buurtbudget inzetten? En zijn er thema’s die jij hiervoor niet vindt passen?

Bewoners worden uitgenodigd via rode portemonneetjes die we in de wijk verspreiden. Vanwege de Covid-19-pandemie blijven fysieke evenementen een lastige opgave. Dat blijkt ook voor onze plannen. Waar we begonnen met een gemixte aanpak van on- en offline, vinden alle keuzemomenten nu volledig online plaats. Tijdens het kiezen krijgen bewoners de mogelijkheid elkaar te overtuigen om meer of minder voor bepaalde thema’s te stemmen. De motivatie van hun keuze wordt namelijk voor ronde 2 met hun buurtbewoners gedeeld. Zo passen we onze aanpak aan op wat past bij de situatie, de wijk en het project.

Aan het einde van deze fase gaan we pas over op projecten. Per thema vragen we om projecten of ideeën vanuit de buurt, voor de buurt.

Lees meer over de projectfase ‘Delibereren’

 

Jullie hebben mooie stappen gezet, écht een ander vorm van participatie, die andere en vernieuwende inzichten en ideeën van mensen oplevert. Ik ben erg benieuwd naar alle ideeën en de evaluatie van deze pilot. Voor nu enkel complimenten voor hoe jullie dit in moeilijke tijden (Corona) hebben weten te organiseren, misschien heeft ons dat wel nog creatiever gemaakt?!

– Robin Verleisdonk (Fractievoorzitter D66 Eindhoven)

Fase 3: Ideeën concretiseren – Stemmen tellen

Na de vragenrondes gaan we over op de laatste fase. Het is tijd om de ideeën concreet te maken. De buurtbewoners kunnen nu definitief kiezen hoe ze hun gezamenlijke budget willen inzetten voor de buurt. Deze keer hebben buurtbewoners hun eigen ideeën en projecten ingediend, en weet iedereen wat ze kunnen verwachten als ze ergens op stemmen. Of al het geld naar één doel gaat, of verspreid wordt over meerdere doelen, hangt af van de stemresultaten. Zodra die bekend zijn, kunnen we plannen maken en uitvoeren.

Echt leuk om te stemmen. Als het goed is komt er toch iets extra’s in de wijk.

– Bewoner Oud-Woensel, Eindhoven

Stemmen Buurtbudget Eindhoven

Lees meer over de projectfase ‘Concretiseren’

Dromen die uitkomen

Het doel is om elke euro van het Buurtbudget te besteden aan de wijk die de bewoners van Oud Woensel voor zich zien. Door ze bewust te maken van zowel hun eigen als elkaars dromen, ideeën en wensen, is het mogelijk om de deelnemers een duidelijke, concrete keuze te geven.

Dankzij de verschillende fases die we toepassen, heeft de buurt op democratische wijze beslist over hun eigen budget. Inmiddels zijn de verschillende ideeën samen met de indieners uitgevoerd. Waaronder deze streetart oversteekplaats:

Streetart oversteekplaats Buurtbudget Oud-Woensel Eindhoven

Daarnaast heeft de gemeente meer inzicht gekregen in het bestaande initiatief van bewoners. Zo zijn er al meerdere initiatieven in de wijk, waarvan de gemeente niet altijd van het bestaan afwist. Veel van de ideeën worden inmiddels ook bij andere budgetten en projecten ondergebracht. Zo zijn er uiteindelijk dus meer ideeën uit te voeren dan alleen de ideeën die binnen het Buurtbudget passen.

Met dit proces wakkeren we het eigen initiatief van bewoners aan en krijgen ze meer gevoel van eigenaarschap over de eigen woonomgeving. Dat zorgt op zijn beurt weer voor wederzijds vertrouwen; de gemeente kan haar burgers een budget toevertrouwen, de burgers krijgen vertrouwen in de welwillendheid van de gemeente. Win-win!

De evaluatie van deze pilot

Het Buurtbudget in Oud-Woensel was voor Gemeente Eindhoven een pilot. Dat wil zeggen dat ze deze nieuwe manier van bewonersparticipatie wilde toetsen. Is het iets wat we als gemeente ook in andere wijken willen inzetten?

Om deze reden sloot Movisie aan en sprak met de gemeente en Zeewaardig over dit en andere projecten in de gemeente Eindhoven. De inzichten hebben ze beschreven in dit blog. Lees het artikel van Movisie met inzichten uit dit project hier.

Nieuwsgierig geworden?

Ben je benieuwd wat Zeewaardig voor jouw participatieproject kan betekenen of heb je een vraag? Neem dan contact op met Maarten via maarten@zeewaardig.com.